Các biện pháp kỹ thuật canh tác cây ăn quả nhằm ứng phó với hạn mặn

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vùng sản xuất CAQ lớn nhất cả nước, chiếm khoảng 58% diện tích CAQ toàn miền Nam. Trong những năm gần đây, một số hiện tượng và tác động của biến đổi khí hậu đã xuất hiện tại khu vực ĐBSCL như hạn hán, xâm nhập mặn, bão lụt với tần suất ngày càng nhiều và không theo quy luật đã gây ra những tổn thất lớn cho con người, đất đai và cây trồng.

Theo ông Phùng Tiến Dũng, trưởng phòng dự báo thủy văn Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, dự báo xâm nhập mặn vùng đồng bằng sông Cửu Long mùa khô năm 2020-2021 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm nhưng không nghiêm trọng như mùa khô năm 2019- 2020. Tuy vậy, rút ra bài học kinh nghiệm sâu sắc từ những đọt hạn mặn trước, các vườn trồng cây ăn quả ở ĐBSCL vẫn phải có các bước chuẩn bị và biện pháp chăm sóc vườn cây ăn quả nhằm hạn chế tối thiểu những thiệt hại về thời tiết và thủy văn có thể xảy ra trong mùa khoo 2019-2020 là cần thiết trong tình hình hiện nay. Các giải pháp kỹ thuật canh tác CAQ ứng phó điều kiện hạn mặn

Một số giải pháp được khuyến cáo cho nông dân áp dụng nhằm hạn chế ở mức thấp nhất thiệt hại do hạn mặn gây ra (nếu có) cho vườn CAQ, cụ thể như sau:

• Củng cố hệ thống đê bao của mỗi vườn cho chắc chắn để tránh nước xâm nhập vào vườn trong những tháng nước mặn.
• Dự trữ nước ngọt trong mương để tưới cho CAQ trong những tháng nước mặn, hoặc dự trữ trong những túi nilon dày và đặt dưới gốc cây để tưới cho cây trồng trong những tháng nước mặn.

• Hạn chế tối đa việc tưới nước nhiễm nặn cho cây trồng khi độ mặn ≥1‰. Đối với nhóm cây mẫn cảm với mặn như: Bơ, chuối, khế, nhãn, đu đủ, chanh dây, sầu riêng, chôm chôm, bòn bon, măng cụt thì không nên tưới nước khi nồng độ mặn >0.5 ‰
• Để giảm bốc thoát hơi nước và nhu cầu cần nước của cây, nên tiến hành tỉa cành, tạo tán, tỉa bớt hoa và quả trong giai đoạn này.
• Không nên xử lý cây ra hoa trong giai đoạn này nếu nguồn nước tưới không đảm bảo cung cấp đầy đủ cho cây khi đậu trái và phát triển trái.
• Tủ gốc giữ ẩm cho cây trồng bằng rơm rạ, lục bình, cỏ kho,…
• Tăng cường bón phân hữu cơ (Phân hữu cơ Growel 3-3-3 của Behn Meyer) và kali nhằm làm tăng hàm lượng K+ vào cây, hạn chế cây bị ngộ độc do Na+
  

  Fruit Ace có Magie giúp bộ rễ khỏe tăng cường khả năng chống chịu hạn.

 

• Bón phân lân để cung cấp lân cho cây, hạn chế sự thu hút các ion Cl^– quá nhiều trong cây
• Không nên bón phân có chứa Natri và Cl vì sẽ tăng ngộ độc cho cây.
• Có thể phun phân bón lá có chứa Kali, Canxi, Magie, Silic giúp cây tăng đề kháng, tăng khả năng chịu hạn, chống chọi với nhiễm mặn, cứng cây, không đổ ngã. Các ion này có khả năng điều chỉnh thẩm thấu, gia tăng khả năng hút nước của cây, hạn chế việc hấp thu và vận chuyển Na+, Cl- từ rễ vào thân cây, do đó gia tăng khả năng chống chịu mặn.

• Phun các chế phẩm có Brassinosteroide hoặc Proline để tăng tính chống chịu của cây trồng đối với mặn.
• Sử dụng các gốc ghép chống chịu mặn cho cây có múi như: Sảnh, Bòng, bưởi Bung, bưởi Hồng Đường (Cần Thơ), bưởi Đường Hồng (Bình Dương) có khả năng chống chịu hạn mặn ở nồng độ NaCl 8‰ trong 56 ngày ở điều kiện nhà lưới. Các gốc ghép chống chịu mặn cho xoài như: Xoài Canh Nông (Khánh Hòa), Châu Hạng Võ (Trà Vinh), xoài 13-1 (Israel), xoài Ghép xanh (Tiền Giang), xoài Thơm (An Giang) có khả năng chống chịu mặn ở nồng độ NaCl 13‰ trong 60 ngày ở điều kiện nhà lưới.
• Sử dụng gốc ghép cây có múi chống chịu hạn mặn như: Bưởi Thanh Trà, bưởi Biên Hòa, Trúc có khả năng chống chịu hạn tốt trong điều kiện thí nghiệm và ngoài đồng.
• Thường xuyên cập nhật thông tin về dự báo tình hình xâm nhập mặn, nồng độ mặn trên các sông rạch để có hướng xử lý kịp thời ngăn chặn hoặc lấy nước vào vườn.